Koşu Varoluş Mutluluk ve Mutsuzluk Üstüne

Ve bir gün bir amok gibi koşmaya başladım ve bütün hayatım değişti. 

Amok, Stefan Zweig'in bir kitabıdır. Malezya dilinde bir hastalıktan gelir bu kitabın adı. Amok hastası kişi koşmaya başlar ve ölünceye kadar da koşar. Ortaokul ya da lise yıllarında okuduğum ama adından ve adının bu ölümcül koşu ile ilgili olduğundan başka hiç bir şey hatırlamadığım ince bir kitaptır. 

Çocukluk ve ergenlik, bizi biz yapan en önemli iki dönemdir. Bütün hastalıklı ya da sağlıklı bireyleri, kendinizin sağlıklı ya da hastalıklı yanlarınızı anlamak istiyorsanız insanların bu iki dönemini ve döneminizi (bu sırada egonuz sizi size anlatmamak için etrafına bir çok bariyer koyacaktır, umutsuzluğa kapılmayın, kendinize karşı biraz acımasız olun) didik didik inceleyin. Birey olarak görmek, duymak istemeyeceğiniz ve sizi mutsuz edecek ya da görünce mutlu olacağınız çocukluk ve ergenlik anıları ile karşılaşırsınız.
Bu yüzden eğer anne ya da baba iseniz ve çocuklarınızın ileride daha mutlu bireyler olmasını istiyorsanız, çocukluk ve ergenlik dönemini yaşayan çocuklarınızı anlamak için uğraşın, onları bu toplumda çok yaygın olan yaftalarla nitelendirmeyin. Bir de okumalarını teşvik edin. Okumayı seven her birey, okumayana göre arızalarını daha hızlı tamir etme şansına sahiptir. ''Okumayan bir insanın okuma yazma bilmeyen bir insana göre hiçbir üstünlüğü yoktur.'' demiştir Mark Twain. Sapına kadar haklıdır.

Türkiye'de yaşıyoruz, bu ülkede yaşamak mutsuzluk ile ya da devekuşu gibi kafanızı kuma sokup gerçeklerden kaçarak yaşamak demektir. (bu kadar çalkantılı bir ülkede yaşamak sizi ya çok duyarsız hale getirir ya alkolik yapar ya da her şeye atlayan bir komplo teoricisi. Anlamak, emek ve sağlam bir karakter ister ki bu koşullarda insanın yaşamsal alanlarının özellikle düşünsel varoluşunun -''Düşünüyorum, öyleyse varım'' ''Cogito ergo sum'' Rene Decartes- tehlike altında olduğu bir toplumda yavşamadan yaşamak da çok zordur.)

PISA'nın son raporuna göre katılımcı ülkelerin çocukları arasında en mutsuz çocuklar Türkiye'dedir. Çocukları mutsuz olan bir ülkenin yetişkinlerinin mutlu olması nerede ise imkansızdır tam tersi de doğrudur, mutsuz anne ve babalar, mutsuz yetişkinlerin olduğu bir toplumda mutlu çocuk da yoktur.
(Böyle bir toplumda Mutlu Aşk (zaten) Yoktur*, Louis Aragon)

Ben de, bu ülkenin mutsuzluk endeksi yüksek insanlarından biri olarak bütün arızalarımı üç enstrüman ile çözmeye çalışıyorum; koşmak, bisiklete binmek ve kitap okumak -bazen geçici çözüm, ağrı kesici babında müzik dinlemek ve yazmak kurtarıyor. Şunu iyi biliyorum üretmiyorsan önce kendini tüketirsin!

2012 yılında 44 yaşında başladım koşuya, üç kitap benim koşu rehberimdir; Cristopher McDougall, Born to Run (Türkçe'ye Koşmak İçin diye çevrildi) Murakami'nin What I Talk When I Talk About Running ( Türkçe'ye Koşmasaydım Yazamazdım diye çevrildi:)) ve Dean Karnezes'in Ultramarathon Man (Türkçe''ye çevrilmedi) 

Koşmak önce bedeninizi değiştirir. İlk koşular sonrası bütün bacak kaslarınızın varlığını acı ile hissedersiniz. Çünkü koşu sonrası oluşan mikro kanamaların verdiği acılar (et kesilmesi) sizi bir hafta yürümekte zorlar, sonra koşu arızaları başlar. Shin Split, Pilanter Faciatis,(Topuk Dikeni)Aşil Tendiniti (şu an başımın belası) dizde oluşan  menüsküs genel adıyla bilinen yan bağlarda ve diz sıvısında oluşan problemler... Eğer kararlı bir karakteriniz yoksa koşu hevesle başlanan ve aynı hızda bırakılan bir spora dönüşür. Alınan ayakkabılar ve kıyafetler bir aksesuar olur. Koşunun en büyük etkisi kaslarınızdan çok ruhunuzda ve beyninizde yaptıklarıdır. Artık başka bir insan olmaya ya da içinizdeki  en tanımadığınız en yakın sizi tanımaya başlarsınız. Başlangıçta kendinizle, mesafeler arttıkça derin kendiniz ya da - bir yerde okumuştum- Tanrı ile konuşmaya başlarsınız.  Aslında bu biyolojik bir ürünün serotonin hormonunun verdiği bir esrime halidir ve "runner's high" (flow, akış) diye bilinir. (uyuşturucu etkisi)

Koşu benim için kendimi tekrar tekrar yıkıp onardığım bir uğraştır; tıpkı okumak gibi, tıpkı yazmak gibi... Ölmek üzere koşan bir Amok'un hayata sıkı sıkı bağlanmasını sağlayan ve bu ülkenin mutsuz insanlarından biri olmama mücadelesinin en güzel aracıdır. 

Koşmak benim için bütün varlığımı en derinlemesine hissettiğim anlardır.

"Koşuyorum öyleyse varım!"



*MUTLU AŞK YOKTUR

İnsan her şeyi elinde tutamaz hiç bir zaman 
Ne gücünü ne güçsüzlüğünü ne de yüreğini  
Ve açtım derken kollarını bir haç olur gölgesi 
Ve sarıldım derken mutluluğuna parçalar o şeyi  
Hayatı garip ve acı dolu bir ayrılıktır her an 
Mutlu aşk yoktur 

Hayatı Bu silahsız askerlere benzer 
Bir başka kader için giyinip kuşanan 
Ne yarar var onlara sabah erken kalkmaktan 
Onlar ki akşamları aylak kararsız insan 
Söyle bunları Hayatım Ve bunca gözyaşı yeter 
Mutlu aşk yoktur 

Güzel aşkım tatlı aşkım kanayan yaram benim 
İçimde taşırım seni yaralı bir kuş gibi 
Ve onlar bilmeden izler geçiyorken bizleri 
Ardımdan tekrarlayıp ördüğüm sözcükleri 
Ve hemen can verdiler iri gözlerin için 
Mutlu aşk yoktur 

Vakit çok geç artık hayatı öğrenmeye 
Yüreklerimiz birlikte ağlasın sabaha dek 
En küçük şarkı için nice mutsuzluk gerek 
Bir ürperişi nice pişmanlıkla ödemek 
Nice hıçkırık gerek bir gitar ezgisine 
Mutlu aşk yoktur 

Bir tek aşk yoktur acıya garketmesin 
Bir tek aşk yoktur kalpte açmasın yara 
Bir tek aşk yoktur iz bırakmasın insanda 
Ve senden daha fazla değil vatan aşkı da 
Bir tek aşk yok yaşayan gözyaşı dökmeksizin 
Mutlu aşk yoktur ama 
Böyledir ikimizin aşkı da  

                 
Louis ARAGON      ( Türkçesi :Gertrude DURUSOY, Ahmet NECDET )